آثار موجود در سیستم بر مبنای ویژگیای که نوع اثر خوانده میشود دستهبندی میشود. آثاری که در ذیل یک نوع اثر قرار میگیرند عموما ماهیتی نزدیک به هم دارند. محاوره مشخصات نوع اثر محاورهای است که توصیفی از یک نوع اثر بدست میدهد. در این نوشته به محتوای این محاوره و نحوه استفاده از آن خواهیم پرداخت.
هنگام مطالعه فهرستی از یافتههای یک جستجو مشخصاتی از اثر تحت مکاننما را در پایین فهرست یافتهها مشاهده میکنید. اولین ویژگیای از اثر که در این بخش نمایش داده میشود همان نوع اثر است. شکل زیر را ملاحظه کنید.
یک یا چند نوع اثر ممکن است به هر اثر نسبت داده شده باشد. یکی از راههای احضار محاوره مشخصات نوع اثر کلیک کردن بر روی یکی از این مقادیر است. با این کار محاورهای شبیه به آنچه در پایین مشاهده میکنید ظاهر خواهد شد. این محاوره نوع اثری که کلاهخود (helmet) خوانده میشود را توصیف میکند.
در بالای این محاوره تعداد آثاری موجود در سیستم به طور مستقیم به این نوع اثر منسوب هستند و همچنین یادداشتی که به اختصار نوع اثر را تشریح میکند ظاهر شدهاند. در تصویر بالا این محاوره برای نوع اثر کلاهخود (helmet) ظاهر شده است.
در پایین سه برگه وجود دارد. برگه زیرگروهها انواع آثار دیگری را فهرست میکند. این فهرست انواع خاصتر نوع اثر اصلی هستند. به عنوان مثال در شکل بالا نوعی کلاهخود بدون لبه (morion) که یکی از انواع فرعی کلاهخود است در فهرست ظاهر شده است. همانطور که دیده میشود این نوع فرعی به نوبه خود انواع فرعی دیگری دارد که با باز کردن گره مربوطه در زیر آن ظاهر میشوند.
برگه دیگر این محاوره سرگروهها عنوان دارد. به تناظر میتوان حدس زد که این برگه انواع دیگری از آثار را فهرست میکند که انواع عامتری از اثر اصلی ظاهر شده در محاوره به شمار میآیند. این فهرست میتواند متعدد باشد. معنی این تعدد آنست که یک نوع اثر خاص میتواند حالت خاصتری از دو یا چند نوع اثر عامتر به شمار آید. در مثال بالا میبینیم که کلاهخود هم نوع خاصی از جوشن (armour) و هم نوع خاص از سرپوش (head-gear) به شمار آمده است. در اینجا نیز با چند سطح از انواع اثر مواجه هستیم. میبینیم که جوشن خود سرگروهی به نام جنگافزار (arms/armour) دارد و سرپوش نیز نوعی فرعی از پوشیدنی (clothing) به شمار آمده است. توجه داشته باشید که در این برگه سرگروههای یک نوع اثر در پایین آن ظاهر میشوند.
زیرگروهها و سرگروههای یک نوع اثر، زمانی که عنوان و یا یادداشت آن نوع اثر برای توصیف آن کافی یا واضح نباشند، روشی برای درک جایگاه آن نوع اثر را دراختیار قرار میدهند.
پیش از آنکه به برگه سوم این محاوره بپردازیم اجازه دهید ببینیم با این دو فهرست از انواع عامتر و خاصتر یک نوع اثر چه میتوان انجام داد. در صورتی که بر روی یکی از انواع اثر در هر یک از این دو فهرست کلیک دوگانه کنید، نسخه دیگری از محاوره مشخصات نوع اثر برای آن نوع اثر نمایش داده خواهد شد که اطلاعات بیشتری در مورد آن را در اختیار قرار خواهد داد. بدیهی است که تمام امکانات محاوره فعلی در محاوره جدید هم دوباره در دسترس خواهد بود.
همچنین میتوانید با کشیدن و رها کردن (drag & drop) اعضای یکی از این دو فهرست بر روی همین محاوره جاری، محتوای آن را تغییر دهید. یعنی با کشیدن و رها کردن یک نوع اثر زیر گروه به خود محاوره میتوانید محتوای محاوره را طوری تغییر دهید که گویی از ابتدا محاوره برای آن زیر گروه باز شده بوده است.
همین عمل کشیدن و رها کردن را میتوانید بر روی محاوره مشخصات اثر دیگری نیز انجام دهید و محتوای آن را به دلخواه تغییر دهید. استفاده از این کار در مرور و مطالعه سلسله مراتب انواع اثر بسیار مفید ظاهر میشود.
کشیدن و رها کردن زیر/سر گروهها کاربرد مفید دیگری نیز در سیستم دارد. با کشیدن و رها کردن میتوانید شرایط یک جستجو را نیز تنظیم کنید. کافی است نوع اثر مورد نظر خود را در ناحیهای که شرایط یک جستجو را تنظیم میکنید رها کنید. با این کار شرطی متناظر با نوع اثری که آنرا رها کردهاید به مجموعه شرایط آن جستجو اضافه خواهد شد. به یاد داشته باشید که، بنا به قواعد جستجو در سیستم، هنگامی که یک نوع اثر را به مجموعه شرایط یک جستجو اضافه میکنید، به طور تلویحی تمام زیرگروههای آن را نیز در آن جستجو وارد کردهاید.
برگه سوم این محاوره تحلیل آثار نام دارد. محتوای این برگه همانطور که از نام آن بر میآید به توصیفی از ویژگیهای آثاری میپردازد که به آن نوع اثر انتساب دارند. این برگه خود شامل چند برگه فرعی دیگر است که هر یک متناظر با یکی از ویژگیهای اثر است.
در شکل بالا، تحلیل آثار نوع اثر جوشن را با تمرکز بر ویژگی محل کشف اثر ملاحظه میکنید. در اینجا دو فهرست ظاهر شده است. در سمت راست موقعیتهای جغرافیایی را ملاحظه میکنید که جوشنهای مجموعه در آنها یافت شدهاند. در سمت چپ تحلیلی از موقعیتهای مکانی را میبینید که زیرگروههای فرعی جوشن در آن یافت شدهاند. این فهرست سرجمعی از فهرست مکانهای کشفی است که اگر تک تک انواع فرعی این نوع اثر را جدا میکردیم به آن دست پیدا مییافتیم. با این اطلاعات میتوان گفت با در نظر داشت یک نوع اثر خاص، چه موقعیتهای مکانی حائز اهمیت و بررسی هستند.
در شکل بالا تحلیل دیگری از آثار همان نوع اثر را ملاحظه میکنید. این تحلیل دوره زمانی تولید آثار را محور توجه قرار میدهد و "توزیع زمانی" از این دسته از آثار ارائه میکند. مطالعه دیگر محورهای تحلیل را به خود شما واگذار میکنیم. توجه داشته باشید که در این میان محورهایی برای تحلیل در نظر گرفته شدهاند که پرکاربردتر تشخیص داده شدهاند. در صورتی که محورهای دیگری برای مطالعه یا پژوهش شما مفید واقع میشود میتوانید از طریق سامانه پشتیبانی ققنوس آنرا با کارشناسان شرکت در میان بگذارید تا تحلیل مورد نظر شما به محاوره اضافه شود.
آنچه پیشتر در مورد کلیک دوگانه و همچنین کشیدن و رها کردن برشمردیم بر روی این فهرستها هم کاربرد دارد. با این تفاوت که در اینجا نوع محاورهای که ظاهر میشود بسته به فهرستی که بر روی آن کلیک دوگانه میکنید متفاوت است. آنچه را هم که از این محاوره میکشید در محاورهای میتوانید رها کنید که با آن در تناسب باشد. همچنین شرطی هم که برای یک جستجو تنظیم میکنید متفاوت خواهد بود. مثلا با کلیک دوگانه بر روی فهرست تحلیل موقعیت کشف یک محاوره مشخصات مکان بازخواهد شد؛ آن مکان را نمیتوانید به همین محاوره مشخصات نوع اثر بکشید چون با نوع آن تناسب ندارد؛ با رها کردن آن در بخش شرایط آثار جستجو نیز محدودیتی بر محل کشف اثر اعمال میکنید.
آنچه که در این نوشته در مورد محاوره مشخصات نوع اثر برشمردیم در مورد دیگر محاورههای مشخصاتی که در سیستم وجود دارند نیز کمابیش برقرار است. استفاده درست از این محاورهها میتواند کمک موثری در نحوه درک شما از اطلاعات و تعامل با آن ایجاد نماید. در این میان امر تحلیل آثار را تنها برای محاوره نوع اثر پیشبینی شده است اما برای تمام انواع دیگر محاورههای مشخصات هم در دسترس است. در صورتی وجود آن را برای پژوهش خود مفید میدانید، درخواست خود را از طریق سامانه پشتیبانی با کارشناسان در مطرح نمایید.